Published By Said Al Habsy

Ili Salaa iweze kukubalika basi shuruti na nguzo zake lazima zitimie. Haitokubaliwa Salaa yoyote ile ambayo haikutimiza shuruti na nguzo zake. Kasema Malik, “Kasema Mtume S.A.W., [1]“

صَلُّوا كَمَا رَأَيْتُمُونِي أُصَلِّي.

 Maana yake, “Salini kama mnaniona nikisali” Zifuatazo hapa chini ni shuruti za lazima Salaa:

Published By Said Al Habsy

Ibada yoyote ile haikubaliwi ila kwa alie Muisilamu.  Kasema Mwenyezi Mungu Mtukufu katika Surat Al-I`mran aya ya 85, “

﴿وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلاَمِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ﴾.

Maana yake, “Na anaye tafuta dini isiyo kuwa Uislamu basi haitakubaliwa kwake. Naye Akhera atakuwa katika wenye kuhasirika”.

Published By Said Al Habsy

Kubaleghe na kuwa na akili timamu ni sharti ya lazima kukubalika ibada ya Salaa. Kasema Bibi Aisha R.A.A.H., "Kasema Mtume S.A.W.,[1] “

رُفِعَ الْقَلَمُ عَنْ ثَلاثَةٍ عَنْ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ وَعَنْ الصَّغِيرِ حَتَّى يَكْبَرَ وَعَنْ الْمَجْنُونِ حَتَّى يَعْقِلَ.

Maana yake, “Wamesamehewa watu wa aina tatu: aliyelala mpaka aamke, na mtoto mdogo mpaka abaleghe na mwehu mpaka akili zirudi.”

Published By Said Al Habsy

Kila Salaa ina wakati wake maalum, na wala haijuzu Salaa ya faridha kuisali kabla ya wakati wake. Na wala haijuzu Salaa kuiakhirisha baada ya wakati wake isipokuwa kwa sababu maalum zinazokubaliwa kisheria. Na mtu anaweza kufahamu wakati wa Salaa kwa kuangalia saa, au jua, au kusikia adhana. Kasema Mwenyezi Mungu Mtukufu katika Surat An-Nisaai aya ya 103, “

﴿إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَاباً مَّوْقُوتاً﴾.

Maana yake, “Kwani hakika Salaa kwa Waumini ni faradhi iliyo wekewa nyakati maalumu

Published By Said Al Habsy

Kila Salaa imewekewa mipaka ya wakati, na mipaka hio iko baina ya wakati wa mwanzo, na wakati wa mwisho wa kila Salaa. Mtu anaweza kusali baina ya nyakati hizo mbili. Jambo lenye kupendeza ni kuwa Salaa isaliwe mwanzo wa wakati wake. Kasema Ibn Umar R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W.[1], “

الْوَقْتُ الأَوَّلُ مِنْ الصَّلاةِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَالْوَقْتُ الْآخِرُ عَفْوُ اللَّهِ.

Maana yake, “Wakati wa mwanzo wa Salaa ni radhi ya Mwenyezi Mungu na wakati wa mwisho ni msamaha wa Mwenyezi Mungu.” Ufuatao ni wakati wa Salaa kwa muhtasari.

ALFAJIRI: Kutoka kwa alfajiri ya kikweli na mwisho wake kuanza kuchomoza jua.

ADHUHURI: Mwanzo wake ni baada ya kupinduka kwa jua kidogo na mwisho wake ni baada ya kivuli kuwa sawa na kitu chenyewe.

AL`ASIRI: Mwanzo wake baada ya mwisho wa wakati wa Adhuhuri, wakati kivuli kiko sawa na kitu chenyewe, na mwisho wake ni wakati ambapo urefu wa kivuli ni mara mbili kuliko kitu chenyewe.

MAGHARIB: Mwanzo wake ni baada ya kuzama jua kikamilifu, na mwisho wake ni baada ya kuondoka wekundu. Na kauli ya pili ni baada ya kuondoka weupe upande wa Magharibi. Kwa vile Salaa ya magharibi muda wake ni mfupi sana, inapendeza isaliwe baada kidogo ya kuadhiniwa kiasi cha dakika tano au zaidi hivi. Kasema Abdillah R.A.A., "Nimemsikia Mtume S.A.W. akisema,[2] “

لَا تَزَالُ أُمَّتِي بِخَيْرٍ أَوْ قَالَ عَلَى الْفِطْرَةِ مَا لَمْ يُؤَخِّرُوا الْمَغْرِبَ إِلَى أَنْ تَشْتَبِكَ النُّجُومُ.

Maana yake, “Wataendelea umma wangu kuwa katika kheri, au kasema katika hali asili (aliyoiumba Mwenyezi Mungu) ikiwa hawataichelewesha Salaa ya Magharib mpaka nyota zizagae kama tandabui (utando wa bui bui)”.

ISHA: Mwanzo wake ni baada ya kupotea mawingu mekundu, na mwisho wake ni thuluthi moja ya usiku na kauli nyingine inasema ni nusu ya usiku.

Published By Said Al Habsy

Salaa imeharamishwa isisaliwe katika nyakati tatu zifuatazo:

(i) Wakati linapotoka jua mpaka litoke lote.

   (ii)Jua linapokuwa katikati ya utosi mpaka lipindukie.

   (iii)Jua linapozama mpaka lizame lote. Hadithi iliyo hadithiwa na Ukba bin Umar R.A.A., kasema,[1]”

ثَلاثُ سَاعَاتٍ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَنْهَانَا أَنْ نُصَلِّيَ فِيهِنَّ أَوْ أَنْ نَقْبُرَ فِيهِنَّ مَوْتَانَا حِينَ تَطْلُعُ الشَّمْسُ بَازِغَةً حَتَّى تَرْتَفِعَ وَحِينَ يَقُومُ قَائِمُ الظَّهِيرَةِ حَتَّى تَمِيلَ الشَّمْسُ وَحِينَ تَضَيَّفُ الشَّمْسُ لِلْغُرُوبِ حَتَّى تَغْرُبَ.

Maana yake, “Nyakati tatu alikuwa Mtume S.A.W. anatukataza kusali na kuzika maiti zetu ndani yake: Linapochomoza jua mpaka lipande juu, na linaposimama sawa sawa wakati wa Adhuhuri mpaka jua lipindukie kidogo, na linapotua jua wakati wa Magharibi mpaka litue”.

(iv).Imekatazwa kusali Salaa za sunna au nafla wakati Salaa ya faridha inasaliwa. Kasema Abu Huraira R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W.,[2] “

إِذَا أُقِيمَتْ الصَّلاةُ فَلا صَلاةَ إِلا الْمَكْتُوبَةُ.

Maana yake, “Inapokimiwa Salaa, basi hakuna Salaa isipokuwa Salaa ya faridha ya wakati ule.”

Published By Said Al Habsy

Haipendezi kusali Salaa za sunna zisizokuwa na sababu bila ya kuwepo na sababu, katika nyakati zifuatazo:

(1).Baada ya kuingia alfajiri, hairuhusiwi kusaliwa Salaa nyingine yoyote ile ambayo haina sababu zaidi ya Salaa ya faridha, na Salaa ya suna ya Alfajiri.

(2).Baada ya Salaa ya Alfajiri mpaka litoke jua kamili. Na pia baada ya Salaa ya Alaasiri mpaka jua lizame. Kasema Ibn Abbaas R.A.A. kasema, “Kasema Mtume S.A.W., “

لاَ صَلاَةَ بَعْدَ صَلاَةِ الْعَصْرِ حَتَّى تَغْرُبَ الشَّمْسُ، وَلاَ صَلاَةَ بَعْدَ صَلاَةِ الصُّبْحِ حَتَّى تَطْلُعَ الشَّمْسُ.

Maana yake, “Hakuna Salaa baada ya Salaa ya Alaasiri mpaka jua lizame, wala hapana Salaa baada ya Salaa za Alfajiri mpaka litoke jua.” Ama Salaa zenye sababu kama vile Salaa ya maiti, Salaa baada ya tawafu, Salaa za kulipa na nyinginezo zlizo na sababu maalum hazikatazwi kuzisali wakati huu.

UKUMBUSHO: Kusali baada ya Salaa ya witri.

Wamekhitilafiana wanavyuoni kusali Salaa za Sunna baada ya kusali Salaa ya Witri kabla mtu hajalala. Hitilafu hiyo imetokana na kutokuwepo na hadithi ya wazi ya makatazo ya kusali Salaa za nafla baada ya Salaa ya witri. Hadithi iliyopo ni ya kuifanya Salaa ya witri kuwa Salaa ya mwisho. Kasema Abdallah bin Umar R.A.A. kasema, “Kasema Mtume S.A.W., [1]“

اجْعَلُوا آخِرَ صَلاتِكُمْ وِتْرًا.

Maana yake, “Ijaalieni Salaa yenu ya mwisho iwe ni witri”. Na hii ndio sababu ya khitilafu hizo: Baadhi ya wanavyuoni wame kirahisha mtu kusali Salaa za nafla baada ya Salaa ya witri. Na wengine wamesema ni haram kusali Salaa za nafla baada ya witri. Na wengine wamechukua msimamo wa katikati wamesema ni bora mtu kuacha kusali Salaa za nafla baada ya Salaa witri, kwani Mola haabudiwi kwa jambo lililo haramishwa, au linalokirihisha (kuchukiza).

Published By Said Al Habsy

Salaa haisihi ila kwa kuwa na tohara kamili. Kasema Mola Mtukufu katika Surat Al-Maida aya ya 6, “

﴿يَأَيُّهاَ الَّذِينَ ءَامَنُوا إِذاَ قُمتُم اِلَى الصَّلاةِ فَاغسِلُواْ وُجُوهَكُم وَأَيدِيَكُم إِلَى المَرافِقِ وَامسَحُواْ بِرُءُوسِكُم وَأَرجُلَكُم إِلَى الكَعبَينِ وَإِن كُنتُم جُنُباً فاطَّهَرُواْ﴾.

Maana yake, “Enyi mlio amini! Mnapo simama kwa ajili ya Salaa basi osheni nyuso zenu, na mikono yenu mpaka vifundoni, na mpake (maji) vichwa vyenu, na osheni miguu yenu mpaka vifundoni. Na mkiwa na janaba basi ogeni.” Hadithi iliyo hadithiwa na Abdillah bin Umar R.A.A. kasema, "Kasema Mtume S.A.W., [1]“

لا يَقْبَلُ اللَّهُ صَلاةَ أَحَدِكُمْ إِذَا أَحْدَثَ حَتَّى يَتَوَضَّأَ.

Maana yake, “Hakubali Mwenyezi Mungu Mtukufu Salaa ya aliyepatwa na tokeo la kutengua tohara mpaka atawadhe.” Na vitengua tohara vyote vimetajwa kwenye juzuu ya kwanza ya kitabu cha Fiqhi, Fiqhi Tohara. Pia Kasema Ibn Abbas R.AA., “Kasema Mtume S.A.W., [2]“

 وَلاَ صَلاَةَ لِمَنْ لاَ وُضُوءَ لَهُ.

Maana yake, “Na wala hana Salaa asiye kuwa na udhu”.

Tohara ya mwili, nguo, na mahali pa kusalia.

Salaa haikamiliki mpaka yule anayeisali: mwili wake;    na mavazi yake; na pahala pa kusalia pawe pametoharika. Kama ifuatavyo kwa muhtasari:

Published By Said Al Habsy

Tohara ya mwili ni kutakasika na aina zote za najasa katika mwili. Najasa hizo zinaweza kuwa zimetokana nae au zimetoka nje ya mwili wake. Mfano mwanamke anaepata damu ya istihadha basi ni lazima aisafishe kwanza ndio atawadhe. Kasema Bibi Aisha R.A.A.H kasema, “Kasema Mtume S.A.W.,[1] “

اغسِلي عنكِ الدَمَ وصلِّي.

Maana yake, “Ioshe damu na usali”.

Published By Said Al Habsy

Tohara ya nguo ni kusafika nguo ile na kila najasa (uchafu). Kasema Mola Mtukufu katika Surat Muddath`thir aya ya 4, “

﴿وَثِيَابَكَ فَطَهِّر﴾.

Maana yake, “Na nguo zako uzisafishe.” Kasema Bibi Asmaa bint Abu Bakar Sidiqque R.A.A.H., "Mtume S.A.W alipoulizwa kuhusu nguo iliyoingiwa na damu ya hedhi akajibu akasema, [1]“

إِذَا أَصَابَ ثَوْبَ إِحْدَاكُنَّ الدَّمُ مِنْ الْحَيْضَةِ فَلْتَقْرُصْهُ ثُمَّ لِتَنْضَحْهُ بِمَاءٍ ثُمَّ لِتُصَلِّي فِيهِ.

 Maana yake, “Ikipata nguo ya mmoja wenu damu, katika damu ya hedhi basi aikwangue (ikiwa imekaukia) sehemu ya damu halafu aisafishe kwa maji halafu na asali.”

Na iwapo mtu atasali na nguo iliyo najisika kwa kusahau basi akikumbuka au akifahamu ni lazima Salaa ile aisali upya kwa nguo nadhifu.

Published By Said Al Habsy

Mahali pa kusalia panatakiwa pasiwe na aina yoyote ile ya najasa, na wala pasiwe ni sehemu ambayo uchafu unatupwa pale. Imethibiti kutoka kwa Mtume S.A.W. kuwa kakataza Salaa zisisaliwe makaburini, machinjioni, kwenye mazizi ya ngamia, barabarani, majaani (unapotupwa uchafu), vyooni, na sehemu zozote zile zilizo na najasa.

Kasema Ibn Abbas R.A.A., "Kasema Mtume S.A.W, [1]“

لاَ صَلاَةَ فِي الْمَقْبَرَةِ، وَلاَ فِي الْمَنْحَرَةِ  وَلاَ فِي مَعَاطِنِ الإِبِلِ، وَلاَ فِي قَارِعَةِ الطَّرِيقِ.

Maana yake, “Hakuna Salaa katika makaburi, wala machinjioni, wala kwenye mazizi ya ngamia, na wala katikati ya barabara.”  Pia Ibn Umar R.A.A. kasema, [2]“

نَهَى أَنْ يُصَلَّى فِي سَبْعَةِ مَوَاطِنَ فِي الْمَزْبَلَةِ وَالْمَجْزَرَةِ وَالْمَقْبَرَةِ وَقَارِعَةِ الطَّرِيقِ وَفِي الْحَمَّامِ وَفِي مَعَاطِنِ الإِبِلِ وَفَوْقَ ظَهْرِ بَيْتِ اللَّه.

Maana yake, “Amekataza Mtume S.A.W., Salaa kusaliwa katika sehemu saba: Sehemu inayotupwa uchafu, na machinjioni, na makaburini, na njiani na chooni, na sehemu wanayo kaa ngamia, na juu ya Al-Kaaba (kwa vile atakuwa hana kibla)”. Salaa inajuzu kusaliwa kila sehemu iliyo safi na juu ya ardhi.

Kasema Ibn Abbas R.A..A., “Kasema Mtume S.A.W., [3]“

جُعِلَتْ لِيَ الأَرْضُ مَسْجِدًا وَتُرَابُهَا طَهُورًا.

 Maana yake, “Imejaliwa kwangu (na umma wangu) ardhi kuwa ni msikiti (yaani unaweza kusali juu yake), na udongo wake ni tahir (safi kwa kutayammam).

Pia Jabir R.A.A. kasema, “Kasema Mtume S.A.W.,[4] “

حَيْثُمَا أَدْرَكَتْكَ الصَّلاةُ فَصَلِّ وَالأَرْضُ لَكَ مَسْجِدٌ.

Maana yake, “Mahali popote itakapokukuta Salaa basi usali, na ardhi kwako ni msikiti.”

Published By Said Al Habsy

Kujisitiri sitara ya kisheria ni sharti ya lazima ya usahihi wa Salaa. Wanavyuoni wote wamekubaliana kuwa kila Mwislamu anapotaka kusali anawajibika kujisitiri sitara ya kisheria. Kasema Mwenyezi Mungu S.W.T. katika Surat A`Araaf aya ya 31, “

﴿يـَبَنِى ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُم عِندَ كُلِّ مَسجِدٍ﴾.

Maana yake, “Enyi wanaadamu chukueni mapambo yenu wakati wa Salaa.” Makusudio ya mapambo katika aya hii ni nguo ya kujisitiri sitara kamili kisheria kwa mwanamme ni kuanzia kitovuni mpaka magotini, ama kwa mwanamke ni mwili mzima isipokuwa uso na viganja tu .

Na kasema Mola Mtukufu katika Surat Al-A`Araaf aya ya 26, kasema, “

﴿يـَبَنِى ءَادَمَ  قَد أَنزَلنَا عَلَيكم لِباَساً يُوَرِى سَوءَاتِكُم وَرِيشاً وَلِباَسُ التَّقوَى  ذلِكَ خَيرٌ﴾.

Maana yake, “Enyi wanaadamu hakika tume kuteremshieni nguo zifich tupu zenu na nguo za pambo, na nguo za utawa (yaani kumcha Mungu.) ndizo bora.”

Published By Said Al Habsy

Nguo inayosihi kwa Salaa ni ile inayofunika uchi, na sehemu ya uchi iliokusudiwa kwa mwanamume ni kutoka juu ya kitovu mpaka magotini na vyote hivi viwili vinahisabiwa ni sehemu ya uchi. Kasema Muhammad bin Jahshi, “Mtume S.A.W. alipokuwa akipita, alimkuta Muammar mapaja yake yako wazi akasema kumwambia,”

يَا مَعْمَرُ غَطِّ فَخِذَيْكَ فَإِنَّ الْفَخِذَيْنِ عَوْرَةٌ.

Maana yake, “Ee Muammar funika mapaja yako kwani mapaja ni uchi.”  

Na inapendeza nguo ya mwanamume muisilamu iwe ya rangi nyeupe. Kasema Ibn Abbas R.A.A. kasema, “Kasema Mtume S.A.W.,[1] “

عَلَيْكُمْ بِهَذِهِ الثِّيَابِ الْبِيضِ، أَلْبِسُوهَا أَحْيَاءَكُمْ وَكَفِّنُوا فِيهَا مَوْتَاكُمْ، فَإِنَّهَا خَيْرُ ثِيَابِكُمْ.

Maana yake, “Shikamamneni na hizi nguo nyeupe. Wavisheni walio hai wenu na wakafinieni[2] maiti wenu. Kwani hizo ni bora ya nguo zenu”

Published By Said Al Habsy

Imeharamishwa kwa mwanamume kuvaa hariri na dhahabu. Kasema Ali bin Abi Talib R.A.A. kasema,[1] “

نَهَانِي رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ لُبْسِ القَسِّيِّ، وَعَنْ لُبْسِ الْمُعَصْفَرِ، وَعَنْ لُبْسِ خَاتَمِ الذَّهَبِ.

Maana yake, “Alinikataza Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W. nisivae (الْقَسِّيِّ) (kitambaa kilichovalishwa hariri) na nguo yenye kutiwa rangi ya kimanjano, na kuvaa pete ya dhahabu.” Kasema Ibn Abbas R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W., [2]“

عَلَيْكُمْ بِهَذِهِ الثِّيَابِ الْبِيضِ، أَلْبِسُوهَا أَحْيَاءَكُمْ وَكَفِّنُوا فِيهَا مَوْتَاكُمْ، فَإِنَّهَا خَيْرُ ثِيَابِكُمْ، وَلاَ تُكَفِّنُوهُمْ فِي حَرِيرٍ، وَلاَ مَعَ شَيْءٍ مِنَ الذَّهَبِ، لأَنَّهُمَا مُحَرَّمَانِ عَلَى رِجَالِ أُمَّتِي، وَمُحَلَّلاَنِ لِنِسَائِهَا.

 Maana yake, “Shikamamneni na hizi nguo nyeupe. Wavisheni walio hai wenu na wakafinieni[3] maiti wenu. Kwani hizo ni bora ya nguo zenu, na wala msiwakafinieni (mauti wenu) na nguo ya hariri na wala chochote cha dhahabu. Kwani vimeharamishwa kwa wanaume wa umma wangu, na vimehalalishwa kwa wanawake wake".

Published By Said Al Habsy

Imeharamishwa kwa mwanamume kuvaa nguo ndefu kupita kiwiko cha nyayo ya miguu.  Kasema Abi Said Khudhry R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W., [1]“

إِزْرَةُ الْمُؤْمِنِ إِلَى أَنْصَافِ سَاقَيْهِ، وَلاَ جُنَاحَ عَلَيْهِ فِيمَا بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْكَعْبَيْنِ، وَمَا أَسْفَلَ مِنْ ذَلِكَ فَفِي النَّارقَالَ ذَلِكَ ثَلاَثَ مَرَّاتٍ وَلاَ يَنْظُرُ اللَّهُ إِلَى مَنْ  يَجُرُّ إِزَارَهُ بَطَرًا.

Maana yake, “Nguo ya Muumini (mwanamume muisilamu) ni nusu ya muundi wa mguu wake (yaani baina ya goti na kiwiko (kifundo) cha nyayo za miguu) na haina ubaya kwake ikiwa baina yake na baina ya viwiko vya miguu, itakapozidi hapo ni katika moto, akasema hivo mara tatu "Na Mola hamuangalii yule yule anaburuza nguo yake kwa kiburi (Yaani hapati rehema Zake).” Pia kasema Abu Huraira R.A.A., “Kulikuwa na mtu anasali na nguo yake ilikuwa ikiburuza chini (zaidi ya kiwiko cha miguu yake) Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W. akamwambia, “Katawadhe.” Akaenda akatawadha. Na aliporudi, Akamwambia, “Katawadhe” akaenda akatawadha, halafu akarudi. Mtu mmoja akamuuliza Mtume S.A.W., “Ewe Mtume wa Mwenyezi Mungu nini sababu ya kumuamrisha kutawadha (tena).” Akajibu Mtume S.A.W., [2]“

إِنَّهُ كَانَ يُصَلِّي وَهُوَ مُسْبِلٌ إِزَارَهُ وَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لا يَقْبَلُ صَلاةَ رَجُلٍ مُسْبِلٍ إِزَارَهُ.

Maana yake, “Alikuwa akisali na nguo yake (kikoi) inaburuza chini, na Mwenyezi Mungu Mtukufu hakubali Salaa ya mwanamume anayeburuza nguo yake (kikoi).”

Pia kasema Abi Dhar Ghifari R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W.,[3] “

ثَلاَثَةٌ لاَ يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ: الْمُنْفِقُ سِلْعَتَهُ بِالْحَلْفِ الْفَاجِرِ، وَالْمُسْبِلُ إِزَارَهُ، وَالْمَنَّانُ الذِي لاَ يُعْطِي شَيْئًا إِلاَّ مَنَّ.

 Maana yake, “Watatu hatawasemesha Mwenyezi Mungu siku ya kiyama, na wala hatowasemehe madhambi yao, na watakuwa katika adhabu kali: Yule anayeuza bidhaa zake kwa kiapo cha uwongo na musbil[4] anaerefusha kikoi chake kupita kiwiko cha miguu, na manan yule ambaye hatoi kitu isipokuwa atasumbulia (sadaka alizotoa).” Hadithi hizi ni dalili na hoja madhubuti zinazo haramisha kwa wanaume kuvaa nguo ndefu zaidi ya viwiko vya miguu yao. Na ikiwa mtu mwanamume atavaa nguo ndefu inayozidi viwiko vya miguu yake bila ya dharura atakuwa anafanya madhambi, na kama ataivaa nguo ya aina hiyo wakati wa Salaa, basi Salaa yake itaharibika. Na nguo zinazokusudiwa hapa ni nguo za aina zote mradi zinavuka kiwiko cha miguu.

Published By Said Al Habsy

Nguo inayosihi kwa Salaa kwa mwanamke ni ile inayomstiri mwanamke mwili mzima isipokuwa viganja na uso wake sitara ya kisheria. Kasema Mwenyezi Mungu S.W.T katika Surat AN-Nur aya ya 31, “

﴿وَلاَيُبدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّمَاظَهَرَ مِنهاَ﴾.

Maana yake, “Wala wasidhihirishe viungo vyao isipokuwa vinavyo dhihirika (navyo ni uso na vitanga/viganja vya mikono.)”

Kasema Bibi Aisha R.A.A.H., “Siku moja alikuja Asma Bint Abubakar akiwa amevaa nguo nyepesi ambazo hazikumsitiri vizuri. Alipoingia Mtume S.A.W., na kumkuta katika hali ile, aligeuza uso wake na akasema kumwambia,[1] “

يَا أَسْمَاءُ إِنَّ الْمَرْأَةَ إِذَا بَلَغَتْ الْمَحِيضَ لَمْ تَصْلُحْ أَنْ يُرَى مِنْهَا إِلَّا هَذَا وَهَذَا وَأَشَارَ إِلَى وَجْهِهِ وَكَفَّيْهِ.

Maana yake, “Ewe Asmaa mwanamke akishavunja ungo, basi haifai kwake kuonyesha umbo lake isipokuwa hivi na hivi tu: na akaonyesha uso na vitanga vya mikono.”  Na pia imfunike miguu yake yote pamoja na nyayo zake. Kasema Abu Sa`id L-Khudry R.A.A., “Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W. alipotaja kikoi (nguo ya mwananmume) akasema Bibi Ummu Salamah, “Na mwanamke, ewe Mjumbe wa Mola?” Akasema,[2] “

تُرْخِي شِبْرًا.

Maana yake, “Iache ining`inie kiasi cha shubiri moja.” Akasema kuuliza, “Ikiwa itamfanya aonekane.” Akasema Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W., “

فَذِرَاعًا لا تَزِيدُ عَلَيْهِ.

Maana yake, “(Aiongezee) Dhiraa[3] na wala asizidishe kuliko hivyo.” Na wakati wa Salaa pia mwanamke afunike nyayo za miguu yake kwa mbele. Kasema Abdurahman bin Abdallah, "Bibi Umm Salamah R.A.A.H. alimuuliza Mtume S.A.W., “Jee mwanamke anaweza kusali amevaa deraya na mtandio.” Akajibu Mtume S.A.W. akasema, [4]“

إِذَا كَانَ الدِّرْعُ سَابِغًا يُغَطِّي ظُهُورَ قَدَمَيْهَا.

 Maana yake, “Ikiwa dera ni kubwa na linafunika nyayo za miguu yake kwa mbele.”

UKUMBUSHO MUHIMU.

Hizo ni baadhi ya Hadithi zinazobainisha yale yanayotakiwa kwa kivazi cha mwanamke. Inasikitisha kuona mavazi yanayo valiwa sasa na wengi miongoni mwa dada zetu hayakidhi kusudio la vazi la kiisilamu, na badala yake imekuwa ndio njia ya mtu kuonyesha umbile nap ambo lake.

Kuufunika uso, na kuvaa nguo za kuufunika mwili mzima kunaweza kuwa hakukutosheleza kukidhi stara iliyo kusudiwa, ikiwa nguo zile zilizovaliwa hazikutimiza masharti ya nguo ya kisheria. Mfano: Ikiwa mtu atavaa nguo nyepesi kiasi ya kuonyesha rangi ya mwili wake, au atavaa nguo za kubana ambazo zitaonyesha maumbile ya mwili wake, kisheria atakuwa yuko uchi, na haya ni katika makosa na maasi makubwa. Kasema Ibn Umar R.A.A., “Nimemsikia Mtume S.A.W. akisema, “Watakuwepo baadae katika umma wangu,[5] “

نِسَاؤُهُمْ كَاسِيَاتٌ عَارِيَاتٌ عَلَى رُءُوسِهِمْ كَأَسْنِمَةِ الْبُخْتِ الْعِجَافِ الْعَنُوهُنَّ فَإِنَّهُنَّ مَلْعُونَاتٌ.

Maana yake, “Wanawake wao watakuwa wamevaa nguo lakini watakuwa uchi[6], na juu ya vichwa vyao kama nundu za ngamia, walaanini kwani wamekwisha laanika.” Pia kasema Abu Huraira R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W,[7]”

صِنْفَانِ مِنْ أَهْلِ النَّارِ لَمْ أَرَهُمَا قَوْمٌ مَعَهُمْ سِيَاطٌ كَأَذْنَابِ الْبَقَرِ يَضْرِبُونَ بِهَا النَّاسَ وَنِسَاءٌ كَاسِيَاتٌ عَارِيَاتٌ مُمِيلَاتٌ مَائِلَاتٌ رُءُوسُهُنَّ كَأَسْنِمَةِ الْبُخْتِ الْمَائِلَةِ لَا يَدْخُلْنَ الْجَنَّةَ وَلَا يَجِدْنَ رِيحَهَا وَإِنَّ رِيحَهَا لَيُوجَدُ مِنْ مَسِيرَةِ كَذَا وَكَذَا.

Maana yake, “Aina mbili za watu wa motoni bado sijawaona: Watu ambao watakuwa na viboko kama mkia wa ng`ombe dume na watakuwa wakiwapigia watu. Na wanawake ambao watakuwa wamevaa nguo lakini watakuwa uchi[8]  wakienda kwa maringo[9].  Vichwa vyao vitakuwa kama nundu ya ngamia iliyoelekea upande mmoja[10]. Wanawake hao hawataingia peponi na wala hawataisikia harufu yake, na hakika harufu yake inasikika kwa masafa kama vile na vile.”

Published By Said Al Habsy

Yafuatayo ni baadhi ya yale yanayohusu mavazi yaliyo halali na yaliyo haramishwa kwa wanawake:

Published By Said Al Habsy

Imeharamishwa kwa wanawake kuvaa nguo zile zinazoonesha mapambo yao, au viwiliwili vyao, wakati wa Salaa na mbele ya watu ambao sio maharamu zao. Kasema Mola Mtukufu katika Surat An-Nur aya ya 31, “

﴿وَلاَيُبدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلاَّمَاظَهَرَ مِنهاَ﴾.

Maana yake, “Wala wasidhihirishe viungo vyao ila isipokuwa vinavyodhihirika (navyo ni uso na vitanga vya mikono na wengine wanasema na nyayo).  Na hii hali kadhalika kwa wanaume pia imeharamishwa kuvaa nguo zinazobana, ambazo zinaonyesha maumbile ya mwili hata kufikia mtu kuweza kuuona tupu wa mtu.

Published By Said Al Habsy

Haijuzu mwanamume kujifananisha na mwanamke, au mwanamke kujifananisha na mwanamume, kwa sauti, mwendo, mavazi na kadhalika. Kasema Atta kutokana na mtu mmoja wa Hudhail kasema, "Nimemsikia Abdallah akisema, “Nimemsikia Mtume S.A.W. akisema, [1]“

لَيْسَ مِنَّا مَنْ تَشَبَّهَ بِالرِّجَالِ مِنْ النِّسَاءِ وَلَا مَنْ تَشَبَّهَ بِالنِّسَاءِ مِنْ الرِّجَالِ.

 Maana yake, “Sio katika sisi mwanaume atakaye jifananisha na mwanamke, na pia mwanamke atakaye jifananisha na mwanamume.” Na makatazo haya pia yameingia katika mavazi haijuzu mwanamume kuvaa nguo za kike au mwanamke kuvaa nguo za kiume[2]. Kasema Abu Huraira R.A.A.,[3] “

لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الرَّجُلَ يَلْبَسُ لِبْسَةَ الْمَرْأَةِ وَالْمَرْأَةَ تَلْبَسُ لِبْسَةَ الرَّجُلِ.

Maana yake, “Mtume S.A.W. anamlaani mwanamume anayevaa vazi la kike, na mwanamke anayevaa vazi la kiume.” Mtu hasitahiki laana ya Mwenyezi Mungu Mtukufu na wala ya Mtume wake S.A.W. isipokuwa kwa kufanya madhambi makubwa. Na ikiwa mtu atakuwa amevaa hivyo wakati wa Salaa basi Salaa yake itaharibika.

Published By Said Al Habsy

Imeharamishwa kuvaa vazi lenye picha ya viumbe vyenye roho. Na wanavyuoni wanaonelea kuwa atakae vaa vazi lenye picha ya kiumbe chenye roho kama vile lenye picha ya mnyama au mwanadamu basi Salaa aliyosali akiwa amevaa vazi lile itakuwa imeharibika

Published By Said Al Habsy

Ikiwa saa ile imetengenezwa kwa chuma au madini mengine haijuzu kuivaa wakati wa Salaa. Wanavyuoni wamechukua kipimo cha makatazo hayo na makatazo ya kusali juu ya madini ya fedha na shaba. Kasema Ibn Abbas R.A.A kasema, [1]“

نَهَى رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهم عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَن الصلاة بالآنُكِ وَالشَّبَه".

Maana yake, “Amekataza Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W. Salaa (juu) ya fedha na shaba.”  Amesema Ar-Rabi`i, “الآنُكِ” risasi nyeusi, na “الشَّبَه” shaba nyekundu.”

Published By Said Al Habsy

Haikatazwi mtu kuvaa miwani ya macho wakati wa Salaa, ikiwa haikutengenezwa na madini kama vile chuma au shaba na mengineyo, ili mradi haimshughulishi katika Salaa yake ile na wala haimdhikishi wakati wa kusujudu.  

Published By Said Al Habsy

Madhumuni ya kila nguo inayo valiwa na muislamu iwe ni kwa ajili ya kutii amri ya Mola, kusitiri uchi, na pia iwe ni pambo kwake.

Hakika kuwa na stara ni dalili ya kuwa na haya, na haya ndio tabia ya asili ya mwenendo wa maumbile ya mwanaadamu, ambayo inamtofautisha na mnyama, nayo ndio tabia ya dini ya Kiisilamu. Kasema Ibn Abbas R.A.A, “Kasema Mtume S.A.W.,[1] “

إِنَّ لِكُلِّ دِينٍ خُلُقًا وَإِنَّ خُلُقَ الْإِسْلامِ الْحَيَاءُ.

Maana yake, “Kila dini ina tabia, na tabia ya dini ya Kiislamu ni kuwa na haya.” Yaani tabia ya muislamu ni kujiheshimu na kuwa na haya kwa yale yaliyokatazwa, na haya ni katika iman, na iman iko peponi. Kasema Jabir bin Zaid R.A..A. “Kasema Mtume S.A.W.,[2] “

الْحَيَاءُ مِنَ الإِيمَانِ، وَالإِيمَانُ فِي الْجَنَّةِ.

Maana yake, “Haya ni katika imani na imani iko peponi.” Na haya na imani ni vitu viwili ambavyo vimefungamana pamoja, unapokikuta kimoja basi na cha pili kiko pale, na kinapokosekana kimoja basi na cha pili pia hakiko pale. Kasema Abdullah bin Umar R.A.A., "Kasema Mtume S.A.W., [3]“

الحياء و الإيمان قرنا جميعاً فإذا رفع أحدهما رفع الآخر.

Maana yake, “Haya na imani vimefungamana ikiwa moja itatoka basi nyingine itafuata.” Yaani asiye na haya pia hana imani.

Maswala ya nguo za stara ni muhimu sana kwa Waislamu, na ni moja ya alama ya ucha Mungu. Kasema Abi Adhiina Al Sadafi, “Kasema Mtume S.A.W.,[4] “

خير نسائكم الودود الولود المواتية المواسية إذا اتقين الله وشر نسائكم المتبرجات المتخيلات وهن المنافقات لا يدخل الجنة منهن إلا مثل الغراب الأعصم.

Maana yake, “Alie bora katika wanawake wenu ni yule mwenye upendo, uzazi, utiifu, uvumilivu na kuridhika, ikiwa watamcha Mwenyezi Mungu. Na wale wasio kuwa bora wa wanawake wenu ni wale wanao onyesha mapambo ya miili yao wenye kunyata na kujivuna, nao hao ni wanafiki. Hawataingia peponi katika wao, ila kama kunguru mwenye mdomo mwekundu.”

Hadithi zinazozungumzia maswala haya ni nyingi, na wanavyuoni wanatukumbusha daima na kutusisitizia kuhusu jambo hili. Lakini mawaidha na makumbusho hayo hayachukuliwi maanani na walio wengi miongoni mwetu, kila siku tunapiga hatua ya kujipambua, na kuwafuata watu walio pewa vitabu kabla yetu kwa kila jambo lao, ikiwa ni pamajo na mavazi yao. Na hii inatokea kama alivyo tubashiria Mtume S.A.W. kasema Abi Said R.A.A. kasema, “Kasema Mtume S.A.W.,[5] “

لَتَتَّبِعُنَّ سَنَنَ مَنْ قَبْلَكُمْ شِبْرًا بِشِبْرٍ وَذِرَاعًا بِذِرَاعٍ حَتَّى لَوْ سَلَكُوا جُحْرَ ضَبٍّ لَسَلَكْتُمُوهُ قُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى قَالَ فَمَنْ.

Maana yake, “Mtafuata mwendo wa wale waliyokuwa kabla yenu shubiri kwa shubiri, na dhiraa kwa dhiraa, (yaani kidogo kidogo halafu haraka haraka), hata kama wakiingia katika tundu la kenge basi mtawafuata (na mtaingia).” Wakasema, “Ewe Mtume wa Mwenyezi Mungu, Mayahudi na Manasara. Akasema, “Nani wengineo?”.  Tunamuomba Mola aturudishe katika dini yetu ya haki mrudisho mzuri na tuwe wenye kusikia na kutii.

Mafanikio sahihi hayapatikani isipokuwa tu kwa kufuata amri za Mola Mtukufu na ndio inakuwa sababu ya kuepukana na adhabu kali ya jahanam na kuingizwa peponi. Kasema Abu Huraira R.A.A., “Kasema Mtume S.A.W., [6]“

كل أُمتي يدخلون الجنة إلا من أبى فقالوا يا رسول الله من يأبى قال من أطاعني دخل الجنة و من عصاني فقد أبى.

Maana yake, “Umma wangu wote wataingia peponi isipokuwa wale watakaokataa. Wakasema, “Ewe Mtume wa Mwenyezi Mungu S.A.W. nani atakayekataa (kuingia peponi).” Akajibu, “Yule atakaye nitii ataingia peponi, na yule atakayeniasi ndiye aliyekataa.”