Published By Sh. Hafidh Al-Sawafi

اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

اللهُ أَكْبَرُ مَا صَامَ الصَائِمُ وَأَفَطَرَ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

اللهُ أَكْبَرُ مَا تَابَ التَّائِبُ وَاسْتَغْفَرَ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَاللهُ أَكْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ.

اللهُ أَكْبَرُ كَبِيْرًا، وَالْحَمْدُ لِلَّهِ كَثِيْرًا، وَسُبْحَانَ اللهِ بُكْرَةً وَأَصِيْلاً، الْحَمْدُُ لِلَّهِ وَحْدَهُ، صَدَقَ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، وَهَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ، لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ مُخْلِصِيْنَ لَهُ الدِّيْنَ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُوْنَ.

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ، نَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيْكَ لَهُ، وَنَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ، بَلَّغَ الرِّسَالَةَ، وَأَدَّى الأَمَانَةَ، وَنَصَحَ الأُمَّةَ، وَكَشَفَ اللهُ بِهِ الغُمَّةَ، صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَعَلَى آلِهِ وَأَصْحَابِهِ وَأَتْبَاعِهِ إِلَى يَوْمِ الدِّيْنِ.

Baada ya hayo ewe ndugu Muislam, mche Mola wako Allah ambaye amekuumba na akakupa aina tafauti za neema, kubwa yao katika hizo ni hii neema ya Uslamu. Anasema Allah Mtukufu:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُون

Enyi mulioamini! Muogopeni Allah kama anavyostahiki kuogopewa, na musife ila na nyinyi ni Waislamu kamili.

Na anasema:

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ

Enyi mulioamini! Muogopeni Allah, na nafsi itazame yale ambayo imeyatanguliza kwa ajili ya kesho (akhera), na muogopeni Allah, hakika Allah ni mwenye khabari (kamili) ya yale munayoyatenda.

Hivyo ndugu Muislam kumuogopa Allah ndio kamba yako madhubuti na ndio njia ya salama na itayokupatia furaha ya duniani na ya akhera.

اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

Ndugu Muislam! Elewa kwamba siku yenu hii ni siku tukufu sana. Na si kwamba utukufu wake unadhiri katika ruhusa ya kula na kunywa na kuvaa vizuri tu, bali ni siku ambayo inasisitizwa ndani yake kumtaja Allah kwa wingi. Anasema Allah Mtukufu akitaja baadhi ya malengo makuu ya siku hii ya Idil Fitri:

وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

…..Na ili mupate kumtukuza Allah kwa sababu ya kukuongozeni na ili mupate kushukuru.

Hivyo ndugu Muislamu hii si kwamba ni siku ya furaha za kimwili tu zenye kudhihiri katika kula na kunywa na mengineo, bali pia ni siku ya kukithirisha kumtaja Allah. Na hili ndani yake kuna risala muhimu kwamba kumalizika kwa Mwezi Mtukufu wa Ramadhani haina maana kwamba ndio watu waache kumtaja Allah, bali kumtaja Allah iwe ndio kawaida yetu katika zama zote kwani kama alivyosema Allah Mtukufu:

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْأِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ

Sikuumba majini na watu isipokuwa wapate kuniabudu (tu).

Na kwa sababu hii, utaona kwamba mfumo mzima wa Muislamu ni ibada. Anasema Allah:

قُلْ إِنَّ صَلاَتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي للَّهِ رَبِّ الْعَالَمِين

Sema: ‘Hakika ya sala yangu na ibada zangu (nyengine zote) na uhai wangu (wote) na kufa kwangu ni kwa ajili ya Allah Bwana wa ulimwengu.

اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

Enyi waja wa Allah! Jueni kwamba kufanywa siku hii kuwa ni siku ya kumtukuza Allah kwa sababu ya neema aliozotupa za kutuwafikisha kufunga Ramadhani na kusimama usiku kwa kutaka radhi zake, hakupingamani na ukweli kwamba hii pia ni siku ya furaha. Hii ni siku ya furaha kubwa kwa Waislamu, na kwa hivyo kuna mambo kadhaa wa kadhaa yenye kukamilisha furaha yamesisitizwa katika siku hii; kama vile ambavyo kuna kitu kimoja ambacho kimeharamishwa katika siku hii ya leo ili furaha ipate kukamilika kwa Waislam.

Katika siku hii ya leo, tumeharamishiwa kufunga kwani ni siku ya kula na kunywa na kuchanganyika baina familia zetu na kutembeleana baina ya jamaa na marafiki. Sahaba Mtukufu, Abu Huraira (r.a.) anasimulia yafuatayo:

أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَهَى عَنْ صِيَامِ يَوْمَيْنِ: يَوْمِ الأَضْحَى ، وَيَوْمِ الْفِطْرِ

Kwamba Mtume (s.a.w.) kakataza kufunga siku mbili: siku kuu ya mfunguo tatu na siku ya idil fitri.

Na katika hadithi nyengine:

أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ صَلَّى بِالنَّاسِ يَوْمَ الْعِيْدِ ثُمَّ انْصَرَفَ فَخَطَبَ النَّاسَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ هَذَيْنِ يَوْمَانِ نَهَى رَسٌوْلُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ صِيَامِهِمَا يَوْمَ فِطْرِكُمْ مِنْ صِيَامِكُمْ وَيَوْمَ تَأْكُلُوْنَ فِيْهِ مِنْ نُسُكِكُمْ.

Kwamba Umar bin Al-KHatab (r.a.) aliwasalisha watu katika siku ya idi, alipomaliza akawahutubia kisha akasema: ‘Hakika siku mbili hizi Mtume (s.a.w.) kakataza kufunga ndani yake – siku ya siku kuu ya mfunguo mosi (yaani idil fitri) na siku ambayo munakula ndani yake kutokana na vichinjwa vyenu (yaani siku kuu ya mfunguo tatu).

Halkadhalika inasuniwa katika siku kuu hii kwamba watu wale mwanzo kabla ya kwenda kusali sala ya idi. Na ni vyema kwamba wale tende na iwe kwa idadi ya witri yaani nambari isio gawika (kokwa 3 au tano au saba). Anasema Sahaba Anas bin Malik (r.a.):

كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لا يَغْدُو يَوْمَ الْفِطْرِ حَتَّى يَأْكُلَ تَمَرَاتٍ وَيَأْكُلُهُنَّ وَتْرًا

Alikuwa Mtume (s.a.w.) hatoki kwenda kusali sala ya idil fitri mpaka ale tende na alikuwa akila kwa witri (idadi ya nambari isio gawika).

​اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.
Ndugu Waislamu! Jueni kwamba kuwatembelea jamaa na kuwafanyia wema ni wajibu katika wajibu wetu. Kutoka kwa Bibi ‘Aisha (Allah amuwiye radhi) kasema:

​قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الرَّحِمُ مَنْ وَصَلَهَا وَصَلَهُ اللَّهُ وَمَنْ قَطَعَهَا قَطَعَهُ اللَّهُ

Kasema Mjumbe wa Allah (s.a.w.): "Jamaa atayewasiliana nao basi Allah atawasiliana naye; atayewaka basi Allah naye atamkata."

​Kama vile ambavyo, Qurani imesema kwamba kuwakata jamaa kunaleta laana ya Allah. Anasema Allah:

فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الأَرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَكُمْ (22) أُوْلَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمْ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ

Je ndivyo inavyotarajiwa kwenu (kwamba) munapopata ukubwa mufanye ufisadi katika ardhi na muwakate jamaa zenu? Hao ndio ambao Allah kawalani na kuwatia uziwi na kuwapofuwa macho yao.

Kwa hivyo, katika siku ya leo ichukuweni fursa hii ya kuwatembelea jamaa khususan wale ambao wamekosana, basi siku hii inatakiwa iwe ni mwanzo wa kusuluhishana. Lakini kwa sababu tumo katika hali maalumu ya ugonjwa wa kuambukiza basi inatikiwa mawasiliano yawe kwa njia ya simu tu. Kwani hakuna kudhuru mtu wala kudhuriana katika Uislamu kama alivyosema Mtume (s.a.w.).

اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ، اللهُ أَكْبَرُ.

Ndugu Musilam! Anasema Mtume (s.a.w.): ​

أَلَا كُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ فَالْأَمِيرُ الَّذِي عَلَى النَّاسِ رَاعٍ وَمَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ وَالرَّجُلُ رَاعٍ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْهُمْ وَالْمَرْأَةُ رَاعِيَةٌ عَلَى بَيْتِ بَعْلِهَا وَهِيَ مَسْئُولَةٌ عَنْهُ……

Jueni! Nyote ni wachunga na kila mmoja ataulizwa kuhusu wale aliopewa awachunge. Mtawala ni mchuga na ataulizwa kuhusu raiya wake; bwana mwenye nyumba ni mchunga na ataulizwa kuhusu watu wa nyumba yake; mwanamke ni mchunga juu ya nyumba ya mumewe na ataulizwa kuhusu hilo……

Kuanzia hapa, tunatakiwa tuelewe vyema majukumu yetu khususan wale wazee wawili – baba na mama – juu ya watoto wao. Tuwalee watoto malezi ya kiislamu kwani siku ya kiyama tutaulizwa kuhusu watoto wetu. Vipi Muislamu anaridhia kumuona binti yake anavaa nguo za kumbana akionesha mwili wake na anakwenda kichwa wazi ilhali Mtume (s.a.w.) anasema:

صِنْفَانِ مِنْ أَهْلِ النَّارِ لَمْ أَرَهُمَا : قَوْمٌ مَعَهُمْ سِيَاطٌ كَأَذْنَابِ الْبَقَرِ يَضْرِبُونَ بِهَا النَّاسَ ، وَنِسَاءٌ كَاسِيَاتٌ عَارِيَاتٌ مُمِيلَاتٌ مَائِلاتٌ رُءُوسُهُنَّ كَأَسْنِمَةِ الْبُخْتِ الْمَائِلَةِ ، لَا يَدْخُلْنَ الجَنَّةَ ، ولا يَجِدْنَ رِيحَهَا ………..

Watu wa aina mbili ni watu wa motoni bado sijawaona. (Aina moja) ni watu wenye mijeledi kama mikiya ya ng’ombe wanawapiga watu kwayo. (Aina ya pili) ni wanawake waliovaa nguo lakini wako uchi; wanapotosha watu nao wanapotoka vichwa vyao kama manundu ya ngamia yaliolala upande mmoja. Hao hawaingii peponi, wala hawaisikii harufu yake…….

Bali kabla ya hapo Allah Mwenyewe alikwishatufundisha katika Suratu Nur na Suratul Ahzab kwamba wanawake wa Kiislamu wavae hijabu kamili yenye kusitiri miili yao vizuri. Jihadharini ndugu Waislam na adhabu kali ya Allah aliyoiandaa kwa kila anayemuasi; kimbilieni katika maghfira ya Allah na pepo yake yenye upana wa mbingu na ardhi ilioandaliwa kwa wale wenye kumcha Allah.

هَذَا وَصَلُّوْا وَسَلِّمُوا عَلى إِمَامِ الْمُرْسَلِيْنَ وَقَائِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِيْنَ فَقَدْ أَمَرَكُمْ اللهُ بِذَلِكَ حَيْثُ قَالَ: {إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيماً} اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، وَارْضَ اللَّهُمَّ عَنْ خُلَفَائِهِ الرَّاشِدِيْنَ وَعَنْ أَزْوَاجِهِ أُمَّهَاتِ الْمُؤْمِنِيْنَ وَعَنْ سَائِرِ الصَّحَابَةِ أَجْمَعِيْنَ وَعَنَّا مَعَهُمْ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِيْنَ اللَّهُمَّ اجْعَلْ جَمْعَنَا هَذَا جَمْعاً مَرْحُوْماً وَتَفَرُّقَنَا مِنْ بَعْدِهِ تَفَرُّقاً مَعْصُوْماً وَلَا تَدَعْ مِنَّا شَقِيّاً وَلَا مَحْرُوْماً، اللَّهُمَّ أَعِزَّ الإِسْلَامَ وَالْمُسْلِمِيْنَ وَأَذِلَّ الْكُفْرَ وَالْكَافِرِيْنَ وَاقْطَعْ دَابِرَ أَعْدَاءِ الدِّيْنِ وَلَا تَدَعْ لَهُمْ مِنْ بَاقِيَةٍ، اللَّهُمَّ خَلِّصْ عِبَادَكَ الْمُسْلِمِيْنَ فِيْ مَشَارِقِ الْأرْضِ وَمَغْرِبِهَا مِنْ قَهْرِ أَعْدَاءِكَ الْكَافِرِيْنَ، سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُوْنَ وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِيْنَ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِيْنَ.

VIUNGANISHI

1. KHOTUBA KWA TOLEO LA KIARABU

2. DARSA YA KHOTUBA KUTOKA KWA SHEIKH JUMA AL MAZRUI ALLAH AMUHIFADHI

3. TOLEO LA KHOTUBA (PDF)

4. ENGLISH EDITION (PDF)